Sosyal Maliyetin Tanımı: Sosyal maliyet (Social cost), bir iktisadi faaliyetin ya da mal üretiminin topluma doğurduğu toplam maliyet veya yüklediği külfettir. Özel masrafların yanı sıra harici masrafları da içerir.
Sosyal Maliyet Örnekleri
Sigara içmenin sosyal maliyeti: Sigara içerseniz 1 paket için maliyet 15 TL olur. Ancak, toplum için dış maliyetler de vardır: Hava kirliliği ve pasif içiciler için sağlık riskleri, atık sigara izmaritleri ve çöpler, sağlık masrafları. Sigara içmenin sosyal maliyeti, tüm özel ve dış masrafların toplamını içerir.
Hava alanı inşaatı sosyal maliyet örneği
Havaalanının özel masrafları: Bir hava alanı inşa maliyeti, hava alanını işletmek için gerçekleştirilen işçi ödemeleri.
Havalimanının dış masrafları: Yakınlarda yaşayanlara gürültü ve hava kirliliği, yakınlarda yaşayanların bir kaza tehlikesi vb.
Sosyal Maliyetin Önemi
Rasyonel seçim teorisi, bireylerin yalnızca kendi özel gereksinimlerini dikkate alacağını kabul eder. Örneğin, nasıl yolculuk yapacağınıza karar vermek için düşünürseniz, benzin fiyatını ve sürüş için harcanan süreyi göz önüne alacağız. Bununla birlikte trafik sıkışıklığı veya çevreye verilen zararı göz önünde bulundurmayacağız.
Marjinal Sosyal Maliyet (MSC)
Üretilen son birimin birey ya da firma değil de, topluma yüklediği ek maliyettir.
Marjinal sosyal maliyet örneği
- PMC = Private marginal cost
- XMC = External marginal cost
- SMC = Social marginal cost
Marjinal sosyal maliyetleri gösteren diyagram
Attığımız her adımda, yaptığımız her işte, sosyal maliyeti de göz önünde bulundurabilirsek, daha dikkatli bir toplum haline gelebiliriz. Ne olacak sanki ben sigara içerim ya da trafiğin en sıkışık olduğu zamanda keyfi olarak istediğim yere giderim deme lüksümüz olduğunu anladığımız anda daha huzurlu bir topluma doğru ilerleme imkanı elde etmiş oluruz. Çünkü, gezmenin de sigara içmenin de, yaptığımız diğer faaliyetlerin de sadece bizimle ilgili değil toplumla ilgili de maliyeti bulunmaktadır.